تکان دهنده یا کیدی راید

تکان دهنده (kiddie ride) یک دستگاه بازی، مخصوص کودکان است که عمدتاً با انداختن یک یا چند سکه به داخل دستگاه برای یک مدت معین کار می­کند. دستگاه تکاندهنده را می­توان معمولاً در شهربازی ها، شهربازی های سرپوشیده، سالن­های بازی و سرگرمی، محل­های بازی هتلها و حتی سوپرمارکت ها و هایپرمارکتها استفاده کرد. حتی بعضاً از تکان دهنده در رستورانها، فودکورتها و مغازه های محلی هم استفاده می­شود.
دستگاه تکان دهنده پس از انداختن سکه به داخل آن چند حرکت عمده را می­تواند ایجاد کند: حرکت مینیاتوری چرخ و فلکی، حرکت رفت و برگشتی و حرکت دوار با پلتفرم ثابت. برخی مدل­­های تکان دهنده ها همچنین دارای صدا و موزیک هستند و برخی به دکمه­ هایی برای تغییر موسیقی و همچنین پدالهایی برای تغییر نوع حرکت مجهز هستند. این نوع از دستگاه های شهربازی را تکاندهنده های ژتونی نیز می­نامند.

تاریخچه­ دستگاه تکان دهنده شهربازی یا کیدی راید

دستگاه تکاندهنده اولین بار در سال ۱۹۳۰ و توسط جیمز اوتو هاس در ایالت میزوریِ آمریکا اختراع شد. این وسیله که در ابتدا “اسب متحرک هاس” نامیده می­شد، در واقع هدیه­ی کریسمسی بود که وی برای فرزندانش درست کرده بود. اگرچه طولی نکشید که هاس متوجه شد که یک دستگاه با پتانسیل پول­سازی در اختیار دارد و به فکر تجاری­ سازی این اسباب­ بازی افتاد! در ابتدا او از اسب­ های چوبی که در چرخ و فلک­های افقی استفاده می­شد بهره برد و چرخ فلک سازان را برای ساخت این نوع اسب­ها به کار گرفت. خیلی طول نکشید که هاس دریافت که اسب­ های چوبی برای این منظور سنگین هستند و به فکر تولید اسب­ های تکاندهنده از آلومینیوم افتاد. با اینکه اکثراً با این نظر اون مخالفت کردند، او در نهایت توانست راهی را برای فرم­دهی به اسب­ های تکان دهنده توسط آلومینیوم اختراع کرد. در سال ۱۹۳۲ هاس به دلیل این اختراع جایزه­های زیادی را کسب کرد که در آن میان جایزه­ی بهترین و اصیل­ترین اختراع سال قرار داشت. در سال ۱۹۵۳ مجله Billboard اختراع و کسب و کار تکان دهنده ها را بیزنسی با سریع­ترین رشد اقتصادی نامید. بعد از آن ماده اولیه تولید تکاندهنده از آلومینیوم به فایبرگلاس تغییر کرد. در همان دوران یک مربی خلبانی با نام لینک ترینر، اسب­ های تکاندهنده ژتونی ( تکان دهنده سکه ای) را اختراع کرد.

 

تکان دهنده های امروزی

تکان دهنده شهربازی، امروزه بعضاً طوری طراحی می­شوند که دیگر با انداختن سکه یا ژتون، بلافاصله به حرکت در نیایند. این نوع کیدی رایدها، پس از انداختن سکه یا ژتون، دستگاه منتظر فشار دکمه­ ی مربوطه توسط والدین می­ماند و به این ترتیب امنیت بیشتری برای کودک فراهم می­کند. همچنین برخی انواع تکان دهنده، قبل از شروع تکان، پیامی به منظور آمادگی برای تکان پخش می کنند و پس از پایان سواریِ تکاندهنده هم پیامی مبنی بر پایان کار می­دهند.
برخی دیگر از انواع تکان دهنده جدید، این آپشن را دارند که کودک یا والدین هر وقت خواستند با فشردن دکمه، دستگاه بازی را استپ کنند و با فشار مجدد به حرکت در آورند. این استپ و استارت برای جابجایی اسب­ سوار و یا امور اضطراری دیگر استفاده می شوند.
نوع دیگری از دستگاه های شهربازی تکاندهنده، به سنسورهایی مجهز هستند که چنانچه چیزی مانع حرکت دستگاه شود، از حرکت می ایستند و به این ترتیب امنیت بیشتری در شهربازی ایجاد می کنند.
همچنین بعضاً سنسورهای وزن روی این دستگاه و سایر دستگاه های شهربازی نصب می­شود که در صورت تحمیل بار بیش از مجاز به تکان دهنده و سایز دستگاه­های شهربازی، آن را از حرکت وامی­دارد.
تکنولوژی جدید و جالب دیگر در برخی تکاندهنده ها کنترل حرکت­های شروع و استپ دستگاه است که از وارد آودم شوک به سوار، جلوگیری می­کند. همچنین اغلب دستگاه­های تکاندهنده مانند هر دستگاه شهربازی دیگر، مجهز به چراغ­هایی هستند که با روشن و خاموش شدن توجه رهگذران را به خود جلب میکنند. در برخی شهربازی­ های سرپوشیده یا هتل­ها، تکاندهنده هایی وجود دارند که ویدیو پخش می­کنند و بعضاً مطالبی آموزنده یا قصه­ گونه پخش می­کنند.
انواع تکاندهنده هایی که به­صورت خلاقانه در شهربازی ها و مراکز بازی و سرگرمی دیده می­شوند دارای طرح­های متفاوتی هستند. از قایق و شخصیت­های تخیلی مانند بتمن و سوپرمن گرفته تا تکاندهنده های هلیکوپتر و دلفین و فیل و باب اسفنجی و انگری بردز و دایناسور.

انواع تکاندهنده از نظر نوع طراحی و ساخت

تکاندهنده های قطاری

تکاندهنده ای است که تعدادی دستگاه به هم متصل هستند و محلی روی لوکوموتیو اصلی برای انداختن سکه یا ژتون و حرکت کرمی­شکل قطار در نظر گرفته شده است. به جای قطار، این زنجیره می­تواند شامل حیوانات هم باشد

تکاندهنده های چرخ و فلکی

که باز هم تعدادی اسب، ماشین، یا واگن جدا از هم هستند که به صورت چرخ و فلک افقی حرکت می­کنند و تکان می خورند.

تکاندهنده های هیدرولیکی

که عمدتاً توسط شرکت ایتالیایی اتوماتیم تویز مودنا تولید می شود و اهرم هایی برای حرکت افقی و عمودی دارد.